Күн протон оқиғасының фракталдық сипаттамаларының өзгеруі
DOI:
https://doi.org/10.26577/JPEOS.2024.v26-i2-a2Аннотация
Бұл бірлескен зерттеу жұмысы күн белсенділігінің 24-ші циклінің соңындағы радиожарылулар
негізінде алау мен протон оқиғаларының сандық радиодиагностикасына арналған. Бақылау
Қазақстан Республикасының Ионосфера институтының 12 метрлік радиотелескопында f=1
және f=3 ГГц жиіліктерінде жүргізілді. Зерттеулер көрсеткендей, үш алау оқиғасы: B 6.2/~X
2.4, 09.01.2014; M 2.7, 21.06.2015 және M 7.9, 25.06.2015, протон критерийлеріне толық сәйкес
келеді. Қос жиілікті (1 және 3 ГГц) күн протонының оқиғаларының радиосәулеленуінің қиылысу
нүктесі олардың импульстерінің және біртіндеп фазаларының басталуының нөлдік уақытын
анықтайды. Біріншісінде – импульстік фазада электрондар басым, ал екіншісінде – протондар
санының біртіндеп көбею фазасы. Күннің жарылуы кезінде «бірінші» фазадағы электрондардың
үдеуі 4-8 мин.; электрондар мен протондардың «екінші» фазадағы үдеуі 10-46 мин аралығында
өзгереді. Біз жасаған уақыт қарқындылығы профильдері және біз тапқан Герест индексінің
мәндері біз зерттеген жану оқиғаларының динамикасын қадағалауға мүмкіндік береді. Бұл бізге
дағдылану оқиғаларын сапалық және сандық тұрғыдан бағалауға мүмкіндік береді.
Осылайша, радиомәліметтердің мәндері осы үш протон оқиғасына әдісті қолдану
нәтижесінде бақылау масштабында да, спектрдің энергиясында да бір-бірінен сипаттамалары
бойынша ерекшеленетін құбылыстарды өте дұрыс көрсетеді.
Библиографиялық сілтемелер
Bazilevskaya G. A., On the early phase of relativistic solar particle events: are there signatures of acceleration mechanism?, Adv. Space Res., 43, 530-536, (2009).
Miroshnichenko L. I., Vashenyuk E. V. and Perez-Peraza J., Solar cosmic rays: 70 ye ars of ground – based observation, Geomagnetism and Aeronomy, 53, 5, 579-600, (2013).
Chupp E. L., Solar Phys., 86, 383, (1983).
Wild J. P., Smerd S. F. and Weiss A. A., Solar bursts., Ann. Rev. Astron. Astrophys., 1, 291, (1963).
De Jager C., Solar Flares and Space Research, Proc. Symp., 11th Plenary Meeting of the Committee on Space Research (Tokyo, Japan, May 9-11, 1968).
Struminsky A. B., Grigorieva I. Yu., Logachev Yu. I. and Sadovekiy A. M., Solar electrons and protons in the events of September 4-10, 2017 and related phenomena, Plasma physics, 46, 2, 139-153, (2020). DOI: 10.31857/S0367292120020134.
Lazutin L.L., Increases in energetic SCR protons on Earth and their connection with sources on the Sun, Solar-Terrestrial Physics, 6, 4, 46-50, (2020).
Chertok I.M., Estimates of the proton energy spectrum index from data on solar microwave bursts, Geomagnetism and Aeronomy, 22, 182-186, (1982).
Grechnev V. V., Kiselev V. I., Meshalkina N. S. and Chertok I. M., Correlation of near – Earth proton enhancements > 100 MeV with parameters of Solar microwave bursts, Solar – Terrestrial Physics., 3, 3, 3-14, (2017). DOI:10.12737/szf-33201701.
Grechnev V. V., Kiselev V. I. and Kashapova L. K., Solar Phys., 293, 133, (2018).
Share G. H., Murphy R. J., White S. M., Tolbert A. K. and Dennis B. R., Astrophys. J., 869, 182, (2018).
Zherebtsov G. A., Complex of new generation heliogeophysical instruments, Solar – Terrestrial Physics, 6, 2, 6-18, (2020).
Huseynov Sh. Sh., Huseynov S. Sh., Application of dynamic methods in radio astronomy data processing, Journal of Problems of the Evolution of Open Systems ( Journal PEOS ), Almaty, 24, 1, 73-81, (2022). https://doi.org/10.26577/JPEOS.2022.V.24.i1.i4.
Huseynov Sh. Sh., Huseynov S. Sh., Investigation of the nature and parameters of wave processes in the flare region of the solar atmosphere, Scientific works of INASAN, Moscow, 8, 2, 97-100, (2023). DOI:10.51194/INASAN.2023.8.2.010.
Logachev Yu. I., Bazilevskaya G. A. and Vlasova N. A., Catalog of solar proton events of the 24th solar cycle activity (2009-2019), Moscow, 1-964, (2022).
