ТЫҒЫЗ ДЕЙТЕРИЙ-ТРИТИЙ ПЛАЗМАСЫНЫҢ ТРАНСПОРТТЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ

Авторлар

DOI:

https://doi.org/10.26577/JPEOS.2024.v26-i2-a5
        88 39

Кілттік сөздер:

тығыз плазма, инерциялық термоядролық синтез, кулон логарифмы, эффективті потенциал, транспорттық қасиеттер

Аннотация

Жылы тығыз зат бүкіл әлемде тәжірибелік және теориялық тұрғыдан қарқынды түрде зерттеледі. Жоғары температура мен қысымда сұйықтың, газдың, қатты дененің және плазманың қолданыстағы теориялық үлгілері заттың экстремалды күйіне қолданылмайды. Бұл модельдерді қолданудағы негізгі кедергі ортаның күшті идеалды еместігі, яғни бөлшектердің өзара әрекеттесуінің және кванттық әсерлердің маңызды рөлі болып табылады. Тығыздық пен температураның кең диапазонындағы материалдардың тасымалдау қасиеттері, атап айтқанда, экстремалды жағдайларда заттар үшін әртүрлі салаларда маңызды. Кейбір қызықты жүйелерге алып планеталардың интерьері, ақ ергежейлілер және эксперименттерде лазерлік қыздыру және соққымен қысу нәтижесінде пайда болатын қыздырылған тығыз заттар кіреді. Сонымен қатар, қыздырылған тығыз зат инерциялық термоядролық синтез қондырғыларының дамуына байланысты белсенді түрде зерттелуде. Тәжірибелердегі экстремалды жағдайларда диагностиканың қиындықтарына байланысты тығыздықтың функционалдық теориясына негізделген кванттық молекулалық динамикалық (QMD) модельдеу қыздырылған тығыз заттардың қазіргі заманғы зерттеулерінің құрамдас бөлігіне айналды. Бұл жұмыста тығыздықтың функционалдық теориясына (DFT симуляциясы) негізделген әдістерді қолданып бериллийдің тасымалдау қасиеттерін есептеу нәтижелерін ұсынылды. Біз қыздырылған тығыз бериллий параметрлерінің әртүрлі мәндері үшін DFT-симуляциясы негізінде диффузия мен тұтқырлық коэффициенттерін есептелді.

Авторлардың биографисы

М.К. Исанова, Al-Farabi KazNU

Исанова Мөлдір Кеңесқызы (корреспонденция авторы) – PhD доктор, әл- Фараби ҚазҰУ плазма физикасы, нанотехнология және компьютерлік физика кафедрасы доценті, Қолданбалы ғылымдар және ақпараттық технологиялар институты аға ғылыми қызметкері (Алматы қ-сы, Қазақстан, эл.почта: issanova@physics.kz )

Н.А. Турекул, Қолданбалы ғылымдар және ақпараттық технологиялар институты

Турекул Нургалам Ардақұлы – Қолданбалы ғылымдар және ақпараттық технологиялар институты ғылыми қызметкері (Алматы қ-сы, Қазақстан, эл.почта: nturekul@gmail.com )

Н.Э. Джиенбеков, Қолданбалы ғылымдар және ақпараттық технологиялар институты

Джиенбеков Насриддин Эркинович - Қолданбалы ғылымдар және ақпараттық технологиялар институты ғылыми қызметкері (Алматы қ-сы, Қазақстан, эл.почта: nasriddin.djienbekov@gmail.com )

Жүктелулер

Как цитировать

Исанова, М. ., Турекул, Н. ., & Джиенбеков, Н. (2024). ТЫҒЫЗ ДЕЙТЕРИЙ-ТРИТИЙ ПЛАЗМАСЫНЫҢ ТРАНСПОРТТЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ. Ashyq júıeler evolúsıasy máseleleri jýrnaly, 26(2), 37–44. https://doi.org/10.26577/JPEOS.2024.v26-i2-a5